Γράφει ο Σωτήρης Μπέκας

H Βαλκανική παραδοσιακή μουσική εν γένει είναι συνυφασμένη με τα πνευστά. Ξύλινα ή πιο συχνά χάλκινα. Αν και στην περίπτωση της Ελλάδας το κλαρίνο αποτελεί μία ξεχωριστή κατηγορία, στην πιο πάνω διαβάθμιση συναντούμε κατά τόπους παραδείγματα, όπως τα χάλκινα στη Δυτική Μακεδονία και τα καβάλ ή τις γκάιντες στη Θράκη. Ωστόσο, κι επειδή ακριβώς οι δεξιοτέχνες του κλαρίνου (που αναφέραμε) κατάφεραν να κυριαρχήσουν στη δισκογραφία από τη δεκαετία του ’50 και έπειτα, ακόμη και σε ακούσματα τα οποία προερχόντουσαν από μία παράδοση με διαφορετικά «υλικά», οι οργανοπαίχτες των χάλκινων και των ξύλινων πνευστών έτειναν προς εξαφάνιση, ευτυχώς δίχως να επιτευχτεί το μοιραίο. Το ενδιαφέρον διατηρήθηκε κυρίως χάρη στις μπάντες της Κοζάνης, της Φλώρινας και της Νάουσας (με ιδιαίτερη αναφορά στα αποκριάτικα δρώμενα και τα γλέντια με τις Μπούλες) ανανεώθηκε πάντως με την ανάπτυξη των Μουσικών Σχολείων και την είσοδο της world music και στην ελληνική αγορά, κατά τη δεκαετία του ’90.


Ένας από τους πιο σπουδαίους μουσικούς που ξεχώρισαν μέσα σε αυτό το τοπίο είναι και ο Παντελής Στόικος, ο οποίος μας απασχολεί αδιαλείπτως πάνω από μία δεκαετία πλέον, με την πολυσχιδή μουσική δραστηριότητά του. Βιρτουόζος της χάλκινης, βαλκανικής τρομπέτας, εκπληκτικός ερμηνευτής (υπό αυτή την έννοια) και του καβάλ, παρόλα αυτά καίτοι είναι το «χόμπι» του όπως συνηθίζει να λέει ο ίδιος, με μετριοφροσύνη. Ο Παντελής Στόικος συγκεντρώνει χαρακτηριστικά all around μουσικού με αδιάκοπη όρεξη για καινούργια πράγματα, θιασώτης των πειραματισμών, όχι όμως δίχως βάση. Το αντίθετο. Τολμάει το πέρασμα στη τζαζ σκηνή (με χαρακτηριστική άνεση) πατώντας στα βασικά, της βαλκανικής και βορειοελλαδίτικης παραδοσιακής μουσικής. Ξεκινώντας από τις συνεργασίες του με κορυφαίους Βούλγαρους μουσικούς (π.χ. Spassov και Neldyakov) κατά την προηγούμενη δεκαετία μπορούσε κανείς να βρει τα ίχνη του Στόικου κοντά στον Σταύρο Παζαρέντζη, τη μπάντα της Φλώρινας, τον Κώστα Θεοδώρου και τους Λαϊκεδέλικα του Θανάση Παπακωνσταντίνου.

Ακούραστος «εξερευνητής» της μουσικής ο Παντελής Στόικος συμμετέχει πλέον με πρωταγωνιστικό ρόλο σε σχήματα της νεότερης ελληνικής τζαζ σκηνής (αυτό είναι ένα άλλο μεγάλο κεφάλαιο), όπως οι Jazz Bastards, με lead vocals την Αγγελική Τουμπανάκη. Μέσα σε όλα όμως αυτό που έλειπε ήταν η προσωπική δημιουργία, αφού είχε περάσει πολύς καιρός από την τελευταία (και μόλις πρώτη) προσωπική δουλειά του. Τα πρόσφατα Αυθεντικά ήρθαν να καλύψουν αυτό το κενό και ουσιαστικά να μας δώσουν σε μία χορταστική περίληψη όλα όσα παραπάνω περιγράφουμε, με (κι όμως!) σχετική αυτοσυγκράτηση. Ο Στόικος επιχειρεί και επιτυγχάνει μία αναδρομή στις προσωπικές μουσικές καταβολές του, με τη βοήθεια του αυτοσχεδιασμού και της πρώτης ωριμότητας, που έχει κατακτήσει όχι απλώς σαν session μουσικός, αλλά σαν συνδημιουργός πάνω στον ήχο πολλών σχημάτων.


«Η ιδέα ήρθε το ’ 97 έχοντας την επιθυμία να παίξω με μουσικούς ελεύθερους στο πνεύμα, δίχως τις ταμπέλες όπως «παραδοσιακός», «τζαζίστας» ή οτιδήποτε άλλο. Τότε σπούδαζα μουσική στη Θεσσαλονίκη και έπαιζα τρομπέτα με την μπάντα της Φλώρινας. Με το πέρασμα του χρόνου άρχισα να αισθάνομαι εγκλωβισμένος στα ωδεία, αλλά και στις παραδοσιακές ορχήστρες με αποτέλεσμα πολλές φορές να παίζω δίχως να έχω την ελευθερία να εκφραστώ. Ήθελα να ψάξω, να μάθω, να προχωρήσω παραπέρα. Έτσι το ’99 ξεκίνησα μια σειρά ηχογραφήσεων με φίλους κυρίως από την περιοχή της Φλώρινας αλλά και από την Θεσσαλονίκη, παίζοντας σκοπούς και συνθέσεις με έναν διαφορετικό τρόπο. Τον επόμενο χρόνο άρχισα μια νέα σειρά με φίλους που μου άρεσε πολύ να τους ακούω να αυτοσχεδιάζουν. Η πρώτη εκδόθηκε υπό τον τίτλο Θραύσεις τον Απρίλιο του 2004. Επτά χρόνια αργότερα σας παραδίδω τη δεύτερη, με τα Αυθεντικά», είναι τα χαρακτηριστικά λόγια του Παντελή Στόικου στο ένθετο του cd, που αποδεικνύουν του –παραπάνω- λόγου το αληθές. Στα Αυθεντικά μαζί με τον Παντελή Στόικο στη τρομπέτα τα keyboards, το καβάλ και τα κρουστά συνεργάζονται οι Δημήτρης Αθανασίου (τύμπανα), Νεκτάριος Καρατζής (κοντραμπάσο), Κώστας Μερετάκης (κρουστά), Λουκάς Μεταξάς (κρουστά), Χρήστος Νάτσιος (κιθάρα), Σοφία Παλαμίδη (κανονάκι), Αλέκος Παπαδόπουλος (τύμπανα), Γιώργος Πεντζίκης (πιάνο), Theodosii Spassov (καβάλ), Κυριάκος Ταπάκης (ούτι), Λάκης Τζήμκας (κοντραμπάσο, ηλ. Μπάσο) και Νίκος Ψοφογιώργος (τύμπανα).






Πηγή: www.musicpaper.gr