Η ΦΛΩΡΙΝΙΩΤΙΚΗ ΒΟΛΤΑ
Γράφει ο Λάζος ο Βουνίσιος
1η Μαίου 2020

 Η καραντίνα των ημερών έδωσε την περιοριστική ευκαιρεία στον καθένα να επανεκτιμήσουμε πολλά στην ζωή μας. Ανάμεσα σε αυτά εκτιμήσαμε την αξία της ψυχικής και σωματικής υγείας μας την οποία μπροστά στις απαιστήσεις του σύγχρονου τρόπου ζωής είχαμε δώσει λιγότερη σημασία. Εκτιμήσαμε τα απλά καιθημερινά που βιώναμε αλλα τα προσπερνούσαμε όπως ήταν μία…βόλτα, ένας περίπατος ή κάποιες ώρες αφιερωμένες αποκλειστικά στο σπίτι, την οικογένεια τον ελεύθερο χρόνο που ολοένα συμπιέζαμε εμπρός στις απαιτήσεις από τον εαυτό μας.Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία θυμηθήκαμε στιγμές της ζωής μας, ανθρώπους που ήρθαν και έφυγαν με τους οποίους μαζί μεγαλώσαμε ακόμη και παλιές καθημερινές συνήθειες που ξεθώριασαν – χάθηκαν στο διάβα του χρόνου.Μία εξ αυτών στην παλιά Φλώρινα των αναμνήσεων μας ήταν η Φλωρινιώτικη βόλτα ή ο περίπατος στην εξοχή έξω στην φύση.

 Η βόλτα, μεταπολεμικά, μέχρι την δύση του περασμένου αιώνος ήταν μία κοινωνική συνήθεια στην πολη μας. Διεξαγόταν συνήθως απογευματινές προς βραδυνές ώρες  στον κεντρινό δρόμο από τον σταθμό τρένων, την κάτω μπουάτ , τον κύκλο καθόλο το μήκος της οδού Παύλου Μελά, στην κεντρική πλατεία, κι από εκεί ανηφόριζε στην οδό Μεγάλου Αλεξάνδρου ,στα εμπορικά καταστήματα ένδυσης υπόδησης, στην Εθνική και Τράπεζα Ελλάδος, στην πλατεία Ιωάννου Καραβίτη, το παλιό ξενοδοχείο «διεθνές» την ταβέρνα του Βάκη, για να τελειώσει κοντά στην παλιά παιδαγωγική ακαδημία , τα δικαστήρια, το δημαρχείο και το οικοτροφειο.Εκεί τελείωνε η βόλτα από όπου οι διαβάτες επιστρέφαν την πορεία τους προς την πλατεία και την κάτω μπουάτ.Σε ένα κομμάτι της οδού Παύλου Μελά τοποθετούνταν πινακέδες απαγόρευσης διέλευσης  αυτοκινήτων ή αλόγων ή ιππήλατων τροχοφόρων , τα γνωστα στους παλαιότερους «κάρα».Απογεύματα επίσημων αργιών μα κυρίως Σαββατοκύριακα οικόγενειες με τα παιδιά ή μωρά σε  βρεφικά καροτσάκια φορούσαν τα καλά επίσημα ρούχα , βγαίναν από το σπίτι για μία βόλτα στον κεντρικό. Νεαρές και νεαροί το ίδιο καλοντυμένοι βγαίναν παρέες για βόλτα πάνω κάτω . Μεγαλύτεροι σε ηλικίες βγαίναν από το σπίτι για να αγοράσουν την Κυριακάτικη εφημερίδα, να πάνε στο καφενείο η σε κάποια ταβέρνα για να βρεθούν με φίλους η γνωστούς , ή στο γαλακτοπωλείο για το βραδυνό τους .Μικρά παιδιά κι αυτά βγαίναμε για  βόλτα ή για αθλοπαιδίες στην κεντρική πλατεία. Στην βόλτα διεξάγονταν και ένα άτυπο νυμφοπάζαρο ή γαμπροπάζαρο όπου δεν ήταν λίγες ή λίγοι οι νέοι εκείνης της ρομαντικής εποχής  οι οποίοι γνώρισαν στην βόλτα ,  το ταίρι της ζωής τους, παντρέυθηκαν ,έφτιαξαν όμορφες οικογένειες .Η βόλτα ήταν η μοναδική εβδομαδιαία  έξοδος από το σπίτι  για τους παλιούς Φλωρινιώτες που ζούσαν στην πόλη. Στα λιγοστά καφεζαχαροπλαστεία ή τις ταβέρνες ξαπόσταιναν οι μεγαλύτεροι και ηλικιωμένοι. Οι νεώτεροι περπατούσαν στην βόλτα πάνω κάτω κατω πάνω σε παρέες  και οι δρόμοι γέμιζαν κόσμο. Τα καλοκαίρια κυρίως τον Αύγουστο μήνα των αδειών, η βόλτα πύκνωνε και τις καθημερινές ημέρες, από ετεροδημότες , από ξενητεμένους  συγγενείς η φίλους  που ζούσαν στο εξωτερικό η παραθεριστές που επέλεγαν την όμορφη πόλη μας για τα δροσερά και υγιεινά καλοκαίρια . Η βόλτα ήταν μία ωραία συνήθεια αλλα κι ένα σημείο συνάθροισης ανθρώπων-ανταμώματος όσων τις λοιπές ημέρες της εβδομάδας δεν διέθεταν  ελεύθερο χρόνο λόγω εργασιακών, οικογενειακών και μαθητικών υποχρεώσεων. Στην βόλτα συναντουσες και βιοποριστές όπως τους λούστρους υποδημάτων, φωτογράφους  (της πλατείας με τα κανόνια και τον δημοτικό περιστερώνα) περιπλανόμενους παγωτατζήδες η πραματευτάδες .Ήταν ανοιχτα λίγες ταβέρνες ( του Κυριαζή, Δίσνιτσα, Βάκη κ.α) ζυθεστιατόρια ( πεντεφί Ηλύσια Μάργα ) καφεζαχαροπλαστεία (Ολύμπιον, Κρίνος, Αμερικάνικο ,Βιολέττα κ.α) περίπτερα ( Νάτσης,Νιτσάγιας , Χαρούλα, Χαραλαμπίδης κ.α.) κάποια γαλακτοπωλεία , αλλα και καταστήματα ξηρων καρπών  η ανθροπωλεία για την εξυπηρέτηση  αναγκών όσων ανθρώπων κάμναν βόλτα  στον κεντρικό δρόμο της πόλης. Μετα την βόλτα πολλοι πήγαιναν στους κινηματογράφους  της πόλης Αγγέλικα, Ελληνίς Ολύμπιον για να δούν ταινίες πρώτης προβολής . Η βόλτα ξεκίναγε στις 7 με 8 το απόγευμα και τελείωνε στις 10 το βράδυ ή τις 11 τους  θερινους  μήνες.

 Η έκφραση θα βγούμε "βόλτα στον κεντρικό" δρόμο της πόλης προσέδιδε ιδιαίτερο νόημα στις εξόδους από την καθημερινότητα των παλιών Φλωρινιωτών τις όμορφες εποχές εκείνες που ζήσαμε .

Μία άλλη βόλτα διεξαγόταν  στον «νέο δρόμο» όπου δίναν ραντεβού νέες και νέοι της εποχής γιατι θέλαν να κάνουν την βόλτα τους περιαστικά  κοντά στην εξοχή.Ο «νεος δρόμος» είναι ο δρόμος από τα γυμνάσια προς το σημερινό κατάστημα  «οδό ονείρων» ( τότε λεγόταν πανόραμα) την έξοδο της πόλης προς το έκτο χιλιόμετρο επι της οδού Φλώρινας  για το χιονοδρομικό κέντρο της Βίγλας Πισοδερίου.’Αλλοι πήγαιναν βόλτα στο περιαστικό δάσος του λόφου του Αγίου Παντελεήμονα ( από την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, προς την ταβέρνα Βαραδίνη, το  άλσος  γνωστό ως πίκι, το αναψυκτήριο του Φ.Ο.Ο.Φ. μέχρι το εκκλησάκι της Αγίας Κυριακής και το μονοπάτι προς ούτσμπουρναρ τοποθεσία ερημιούλα του Ηλία Βυζάντη η προς τον Σταυρό στην κορυφή.Μία άλλη περιαστική βόλτα γίνονταν τις Κυριακές από νωρίς το πρωί  στο βουνό Τάιμα –Παππούς ΄( προς Άγιο Μάρκο, παλαιοχώρι, βράχο αρκουδας, καλυβια Μπομπότα, κορυφή της «τάιμα») Φυσιολάτρες ορειβάτες η παλιοί μερακλήδες που αγαπούσαν την φύση των βουνών που αγκαλιάζουν την πόλη κάμναν βόλτες στην φύση  είτε οργανωμένα  ( σύλλογος ελλήνων ορειβατων Φλώρινας - Φ.Ο.Ο.Φ.) είτε μικρές παρέες  νέων είτε μονάχοι  . Η βόλτα στην φύση ήταν η μοναδική διέξοδος των ανθρώπων της πόλης μας για να ανασάνουν από τον βαρύ φόρτο της εβδομαδιαίας ή πολύμηνης χειμωνιάτικης κλεισούρας στην πόλη συνδιαζοντας την βόλτα την αναψυχή με τον αθλητισμό τη αγάπη για την ζωή και την φύση  .Η βόλτα αυτή ήταν και είναι η καλύτερη από κάθε άποψη, κατά την γνώμη μου…

Οι δεκαετίες , τα χρόνια αλλά και οι συνήθειες των ανθρώπων, η πόλη σταδιακά όλα άλλαξαν  μορφή.Ετσι άλλαξε και η Φλωρινιώτικη βόλτα μέσα στο πέρασμα του χρόνου. Η πόλη άλλαξε, άνοιξαν πολλά καταστήματα, (καφέ, μπάρ, ρεστοράν, πιτσαρίες, τσιπουράδικα, ψητοπωλεία,ντελιβεράδικα, ) δρόμοι γίναν πεζοδρόμοι,οι δρόμοι «στνεψαν» από τα σταθμευμένα αριστερά και δεξιά της ασφάλτου αυτοκίνητα, τσιμεντένια κτήρια ανυψώθηκαν στην θέση όμορφων σπιτιών με ανθοστόλιστες αυλές, μαγαζιά κλείσαν και ανοίξαν. Κατά παράδοξο λόγο  μετα το 2000 η Φλωρινιώτικη βόλτα ξεθώριασε σταμάτησε να διεξάγεται. Οι άνθρωποι της όμορφης πόλης μου έπαψαν να κάνουν βόλτες, να περπατούν στον κεντρικό ή περιξ της πόλης όπως συνήθιζαν τα παλιά ωραία και ρομαντικά χρόνια στην νεώτερη ιστορία της Φλώρινας. Κάποιοι ελάχιστοι ρομαντικοί ή μεγαλύτεροι σε ηλικία συνέχισαν την συνήθεια να κάνουν βόλτα όπως τότε…..

 …….Μέχρι που ήρθε το 2020 η καραντίνα του μένουμε σπίτι της φετινής ανοίξεως και οι άνθρωποι της πόλης θυμηθήκανε ενστικτωδώς την Φλωρινιώτικη βόλτα από την άνω μπουάτ στο βαρόσι στην κάτω μπουάτ κι από τον κύκλο  στην οδό Μοναστηρίου μέχρι την νέα παιδαγωγική ακαδημία στο  αεροδρόμιο για «σύντομη βόλτα για ατομική σωματική άσκηση της παραγράφου Β6»